آتشسوزی یکی از معضلات نوپیدا در کشور است که در چهار ماه پسین در چندین ولایت به وقوع پیوسته و سبب نگرانی باشندهگان نقاط مختلف کشور شده است. در اوایل هفته روان، خبر آتش گرفتن چندین خانه رهایشی در ولسوالی چک میدانوردک، باشندهگان این ولسوالی را وحشتزده کرد؛ آتشسوزیهایی که ناگهانی اتفاق افتاده و با وجود تلاشهای باشندهگان محل، علت و انگیزه آن تاکنون مشخص نشده است.
شماری از باشندهگان روستای کودی در درهعربان ولسوالی چک میگویند که در مجموع در این روستا شش خانه رهایشی در این آتشسوزیها طعمه حریق شده و هرکدام این خانهها به صورت مکرر و در وقفههای چند ساعته بین دو تا چهار بار آتش گرفتهاند.
هرچند یک روز پس از آغاز این آتشسوزیها، سخنگوی وزارت مبارزه با حوادث طبیعی طالبان، اعلام کرد که ممکن در این کار، «جنها» دخیل باشد، با آن هم طالبان محلی در میدانوردک برای روشن شدن قضیه هیأت چند نفری تشکیل داده و به محل فرستادهاند تا چگونهگی و علت این آتشسوزیها را روشن بسازند.
برآیند سه روز تحقیق این هیأت بازهم از دخالت «جنها و عالم ارواح» پیشتر نرفت و این آتشسوزیها به جنیات ربط داده شد. مولوی فیضالله جلالی، رییس اداره مبارزه با حوادث طبیعی طالبان در میدانوردک که در رأس این هیأت قرار دارد، میگوید: «نظر به تحقیقاتی که انجام دادیم و بعد از جستوجوی زیاد دریافتیم که این آتشسوزیها از سوی جنیات صورت گرفته است.»
با این حال، عبدالبصیر ۶۰ ساله، کسی که در این حادثه شش بار خانه خودش و خانه سه پسرش آتش گرفته است از چگونهگی وقوع این حادثه حکایت جالبی دارد. او میگوید: «اولین آتشسوزی در شب جمعه گذشته صورت گرفت و ما فکر کردیم که کسی از بیرون وارد شده و دست به این کار زده است. همه ما در خانه و بامها در پهره بودیم که ناگهان اتاق دیگری آتش گرفت و یک ساعت بعد باز همین گپ تکرار شد. مجبور شدیم زنان و کودکان را به ساحات دور روان کنیم.» این فرد متضرر میافزاید که این موضوع را با ملاامام مسجد در میان گذاشته و ملاامام برایشان چهار تعویذ نوشته و گفته است که در چهار اطراف خانه آویزان کنند.
هرچند آتشسوزیها در این روستا پایان یافته، اما عبدالبصیر خاطرنشان میسازد که اکنون با مشکل دیگری روبهرو شدهاند. او گفت: «حالا با آمدن هیأت طالبان و گرفتن تعویذ، آتشسوزی متوقف شده، ولی خانه ما در ساعتهای مختلف شب و روز سنگباران میشود.»
محبوبالله، دیگر باشنده روستای کودی است که در پی این آتشسوزیها زیانمند شده. او ادعا دارد که پس از چندین سال، هفته گذشته خانوادهاش را دوباره از کابل به این روستا منتقل کرده و با چنین وضعیتی روبهرو شدهاند. به گفته او، هماکنون عیال خانه او و همسایههایش وحشتزده شده و زنان و کودکان در ترس و هراس به سر میبرند. محبوبالله میافزاید: «در شب شروع آتشسوزیها من در کابل بودم. از خانه برایم زنگ زدند که خانه آتش گرفته و شیشهها شکسته میشود. فردا صبح وقت خود را به قریه رساندم. وضعیت گدود بود. بعد از چاشت در چوبخانه ما آتش شعلهور شد و با کمک مردم روستا آتش را خاموش ساختیم و شام دوباره یک اتاق دیگر ما آتش گرفت و سه روز همین وضعیت بود.»
با آنکه این خانوادهها به دلیل وقوع آتشسوزیها متضرر شدهاند، اما طالبان محلی هیچ کمکی به آنان نکردهاند. یکی از باشندهگان این روستا به روزنامه ۸صبح میگوید که این خانوادهها همه داروندارشان را در پی آتشسوزیها از دست دادهاند، اما طالبان محلی به جای اینکه خودشان این خانوادهها را کمک کنند، از باشندهگان روستا خواستهاند که با متضرران همکاری کنند.
این در حالی است که آتشسوزیهای گستردهای که هنوز علت آن روشن نشده، نخست از روستای بالامردیان ولسوالی فیضآباد جوزجان آغاز شد. براساس گزارشها، در پی این آتشسوزیهای وقفهای حدود ۲۰۰ خانه رهایشی طعمه حریق شدند. طالبان این آتشسوزیها را به جنیات ربط دادهاند. باشندهگان محل اما وجود جنیات را رد کرده و افراد مغرض را در این قضیه دخیل میدانند. آنان از طالبان خواستهاند تا عاملان این آتشسوزیها را شناسایی و مجازات کنند و همچنان به مردم محل خساره بپردازند. طالبان اما تاکنون به خواست آنان پاسخ مثبت ندادهاند. همچنان نتایج تحقیق هیأتی که توسط وزارت معادن و پطرولیم زیر اداره طالبان به جوزجان فرستاده شد، نشان میدهد که در این آتشسوزیها وجود گاز و نفت و فعالیت جنیات دخیل نبوده، بلکه این کارهای مغرضانه از سوی انسانها، تحت نام جنیات صورت گرفته است.