ادبیات

خیام در ساقی‌نامه حافظ بازتاب اندیشه‌های خیام در کلیت شعرهای حافظ بسیار گسترده و چشم‌گیر است؛ اما اوج تجلی این اندیشه‌‌ها را در ساقی‌نامه حافظ می‌بینیم. ساقی‌نامه گویی فریاد سوگ‌وارانه شاعر است که دلی دارد داغ‌دار از بی‌وفایی‌های روزگار و اندوه ناپایداری جهان. با اندوه...

حافظ و کیش لذت جویبار کوچک زنده‌گی انسان، روزی به ریگ‌زار تفتیده مرگ می‌رسد و همان جا می‌خشکد. خیام و حافظ هردو از بی‌وفایی روزگار و زنده‌گی بسیار نالیده‌ و بر مرگ انسان‌ها مویه کرده‌اند. با این حال خیام و حافظ ما را به سوی...

ناپایداری جهان در شعر حافظ اندیشه‌های خیامی به گونه پراکنده در غزل‌های حافظ بازتاب دارند؛ اما گاهی هم در یک غزل رشته‌های گوناگون و رنگ‌رنگ چنین اندیشه‌هایی را می‌بینیم که با هم آمیخته‌اند. چنان‌که این جا در این غزل‌ تبلور به هم آمیخته‌ بخشی از...

در میان شاعران پس از خیام، حافظ گسترده‌ترین و ژرف‌ترین هم‌گونی و هم‌سویی اندیشه و بینش شاعرانه را با خیام نشان می‌دهد. شعرهایش با اندیشه‌های خیامی آمیخته است. این هم‌سویی در پاره‌ای از شعرهای حافظ یگانه‌گی اندیشه است که به تکرار آمده است. تفاوتی هم...

ذهن ناظمی در منظومه «زیر باران باید مرد» پس از دیدار با آن یار قدیم، دست‌خوش دگرگونی می‌شود. میز، در ذهن او پل پیوند می‌شود و عشق مفهوم تازه‌ای پیدا می‌کند. مفهم تازه عشق در گام بعدی نگاه شاعر را نسبت به بهار و چیزهای...

سفر ذهنی ناظمی در این شعر از همین شب بهاری با یک پیوند عاشقانه و قسمت کردن عشق، آغاز می‌شود. پس از این شب بهاری است که عشق در ذهن او مفهوم دیگری پیدا می‌کند، همان گونه که میز برایش مفهوم تازه‌ای پیدا کرده است....

داستان سطان محمود و ابوریحان بیرونی بسیار معروف است. نظامی عروضی سمرقندی آن را در کتاب «چهار مقاله» در مقاله سوم، بخش نجوم، آورده است.  با زبان فشرده‌تر حکایت چنین است که روزی سلطان محمود در غزنین در باغ هزار‌درخت که چهار دروازه داشت، به...

رمان دختران خاک، اثر جواد خاوری، نویسنده پرکار، خوش قلم و قصه‌نویس ماست. خاوری بیش‌تر از همه از رنج‌ها، غصه‌ها، دردها، خوشی‌ها، رویاها، امیدها و ترس‌های ما نوشته است. با ما از زنده گی‌هایی حرف زده که در چین‌های دامن کوه گل خار  به  شفافیت...

گالیله ستاره‌شناس بود. ریاضی‌دان و فزیک‌دان بود. چهار سال در دانشکده پزشکی پیزای ایتالیا آموزش دید و بعد به سبب دشواری‌های مالی از خیر آن گذشت و به آموزش و فراگیری دانش‌های طبیعی پرداخت. استاد دانشگاه شد. او روز شانزدهم فبروری ۱۵۶۴ در شهر پیزای...

شیخ شهاب‌الدین سهرودی، معروف به شیخ اشراق، یکی از اندیشه‌پردازان و اهل فلسفه مشرق‌زمین است. او را به جرم دانایی و این‌که سخنانی خلاف متعصبان روزگار خود می‌گفت، کشتند. چنان است که به لقب شیخ شهید شهره روزگاران شد.  در زنده‌گی‌نامه‌هایی که برای شیخ اشراق...