نویسنده: دکتر کاتلین رومیتو
مترجم: سمانه صافی٬ عضو جامعه روانشناسان جوان افغانستان
فکر منفی دقیقاً چیست؟
فرض کنید یکی از همکارانتان یا یک فروشنده مغازه ناگهان به طور معنادار به شما نگاه میکند. چه واکنشی نشان میدهید؟ آیا مثل یک مرغابی سرتان را پایین انداخته و به رویتان نمیآورید؟ یا آن را درونی ساخته و درباره خودتان احساس بدی پیدا میکنید؟ یا حتا عصبانی میشوید؟
اگر موارد خردوریز را به مسایل بزرگ بدل سازید که روزها٬ هفتهها یا حتا بیشتر از آن شما را آزار میدهد٬ دچار افکار منفی میشوید. افکار منفی میتواند باعث ایجاد احساس ناراحتی و اضطراب گردد که شادی و خوشحالی را از زندهگی گرفته – و میتواند سلامت جسمی شما را تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل یادگیری نوع برخورد با آنها بسیار مهم است.
چگونه میتوانید با افکار منفی مقابله کنید؟
یکی از راههای مقابله با افکار منفی٬ جایگزینی آنها با افکاری است که باعث میشود احساس بهتری داشته باشید. بیایید بگوییم که شما فقط فهمیدهاید که یک مشکل صحی دارید. ممکن است به خود بگویید؛ زندهگی من هرگز مثل گذشته نخواهد شد٬ یا همین پایان کار من است٬ که احتمالاً باعث میشود احساسات بد بیشتری به سراغتان بیاید ـ و بدن شما را ضعیفتر کند٬ درست هنگامی که نیاز دارید قوی باشید.
یا میتوانید چیزی شبیه این به خودتان بگویید؛ این برای مدتی یک چالش خواهد بود٬ اما اگر صبور باشم میتوانم سازگاری را یاد گرفته و از زندهگی خود لذت ببرم. یا٬ این برای من یک مانع است اما اگر به خودم وقت بدهم٬ میتوانم از عهدهاش برایم. این نوع فکر میتواند باعث ایجاد احساس بهتر و امیدواری شما شود و به بدنتان هم کمک میکند.
آیا همین اکنون افکار منفی دارید؟ (بعضی اوقات حتا شناختن آن دشوار است.) یک دقیقه وقت بگذارید٬ به افکار خود گوش دهید و ببینید آیا چنین است یا خیر. اگر به خود چیزهایی میگویید که باعث میشود احساس بدی پیدا کنید٬ به یاد داشته باشید: شما در برابر آنچه فکر میکنید، به خودتان مسوول هستید. پس چرا به مسایل دلگرمکنندهتر نپردازید؟
اینها فقط در حد فکر هستند، پس نگرانی زیاد برای چه؟
به دلیل ارتباط ذهن و بدن٬ افکار شما واقعاً میتواند روی سلامتیتان اثر بگذارد. با گفتن چیزهای دلگرمکنندهتر به خود٬ شما به مغزتان فرمان میدهید تا مواد شیمیایی را تولید کند که میتواند:
- فشار خون تان را پایین بیاورد.
- خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش دهد.
- سیستم ایمنی بدنتان را تقویت کند تا در مقابل عفونت و بیماریها مقاومت کنید.
- سطح استرستان را کاهش داده و احساس اضطراب را کمتر کند.
- در جلوگیری از مشکلات معده٬ بیخوابی و کمردرد کمک کند.
- باعث تقویت احساس خوشبینی و خوشحالی نسبت به آینده شود.
چه چیز دیگری میتوانید انجام دهید برای اینکه احساس مثبت بیشتر داشته باشید؟
بعضی اوقات افکار منفی بستهگی به نحوهی سپری کردن روزهایتان دارد. در اینجا مواردی وجود دارد که میتوانید همین حالا امتحان کنید تا به شما در دیدن قسمتهای مثبت زندهگی کمک کند:
- روی احساسات فعلیتان تمرکز کنید. اگر غمگین هستید٬ غم را احساس کنید. اما به خودتان نگویید که همیشه این گونه احساس کردهاید و همیشه محکوم به غمگین بودن هستید. یک فکر منفی تا زمانی ادامه مییابد که خودتان آن را رها کنید.
- احساساتتان را با فردی نزدیک به خود در میان بگذارید. هر کس هر از گاهی افکار منفی را تجربه میکند. صحبت کردن در این مورد با فرد دیگری به شما کمک میکند تا این افکار را زیر نظر داشته باشید.
- برای خودتان کار خوبی انجام دهید. شاید امروز میتوانستید کمتر کار کنید و بیشتر با فرزندان خود بازی کنید. یا میتوانید چیزی را پیدا کنید که برایتان مفرح و خندهدار باشد.
- وقت بگذارید تا نعمتهایتان را بشمارید. برای هر کدام از ما٬ خیلی چیزها وجود دارد که میتوانیم بابتشان شکرگذار باشیم. شما از چه چیزی قدردانی میکنید؟
- خوب بخورید٬ خوب بخوابید٬ فعال باشید. هر قدر در برابر بدنتان مهربان باشید٬ احساس مثبتتری نسبت به خود خواهید داشت.
- ارتباطات اجتماعی برقرار کنید. این روش فانتزی برای بیان، جامعه ایدهآلتان را بسازید، است. مدت زمان معینی را با دوستان و خانوادهیتان سپری کنید و از آن لذت ببرید. جمعی را بیابید که واقعاً برایتان مفید باشد. به یک گروه یا باشگاه بپیوندید. سرگرمی جدید برای خودتان ایجاد کنید.