باشندهگان شهر مزارشریف، مرکز ولایت بلخ، از کمبود آب آشامیدنی صحی در این شهر شکایت دارند. آنها میگویند که با گذشت هر روز، آب چاهها در سطح شهر کمتر و دسترسی مردم به آب آشامیدنی صحی دشوارتر میشود. برخی از آگاهان، استفاده بیشازحد آبهای زیرزمینی توسط کشاورزان را یکی از عوامل کم شدن آب آشامیدنی میدانند. از سویی هم، با آنکه همواره مشکلات مردم در بخش دسترسی به آب پاک بیشتر میشود، اما طالبان هیچ برنامهای برای ایجاد سیستم آبرسانی به شهروندان ندارند. پروژه آبرسانی تختهپل در ولایت بلخ هم با وجود مصرف پولهای هنگفت از چند سال بدینسو، نیمهکاره باقی مانده است و هیچ اقدامی برای تکمیل کار این پروژه روی دست گرفته نشده است. باشندهگان شهر مزارشریف میگویند که برای به دست آوردن آب صحی، فاصلههای زیادی را طی میکنند.
عبیدالله در گوشهای از شهر مزارشریف چای میفروشد. وی که سالهای زیادی از عمرش را در این کار سپری کرده است، میگوید به دست آوردن آب صحی نسبت به گذشته برایش دشوار شده است. عبیدالله میگوید: «22 سال میشه که در همینجه سماوار دارم و چای دم میکنم. اینه ریش و موی سرم ده همی راه سفید شد. روزبهروز مشکلات زیاد شده میره. ده چار طرف ما چاه بمبه بود، آب فراوان بود، مگم حالی تمام چاهها خشک شده و آب نداره. ده همی پیادهرو که میبینی، تمامش نلکشی بود که حالی زیر خاک شده و سیستمش خراب شده. حالی بسیار راه دور میرم. یک سرای است، بیچاره به خاطر ثواب برم آب میته و به غلتک (کراچی) بار کده میارم همینجه چای دم میکنم. چه کنیم دگه.»
شاهمحمد، یکی دیگر از باشندهگان شهر مزارشریف است که چند عدد بشکه را در یک کراچی گذاشته و با پسر کوچکش دنبال آب آمده است. او نیز حکایت مشابه دارد. میگوید: «خانه ما ده گذر خیرخواه است. وقتا پیش خانه ما چاه آب بود، حالی زیاد وقت شده که چاه خشک شده. مجبور استیم همی قدر راه ره پشت آب بیاییم. بسیار سخت است. ایقه سال هیچکس ده قصه مردم نشد. هرکس آمد، جیب خوده پر کد و رفت. مردم بیچاره مشکلشان زیاد شده رفت. پولها ره به هر بهانه مصرف کدن، مگم مردم خیر ندید.»
مشکل کمبود آب آشامیدنی صحی در حالی از سوی باشندهگان مزارشریف مطرح میشود که از یک سو خشکسالی و از سوی دیگر استفاده بیشازحد آبهای زیرزمینی توسط کشاورزان، نگرانیها از کم شدن آب و خشک شدن چاهها را جدیتر کرده است. آبیاری زمینهای زراعتی توسط آبهای زیرزمینی، یکی از عوامل عمده کمبود آب آشامیدنی صحی در شهرها دانسته میشود.
سلیمان، باشنده ولسوالی دولتآباد ولایت بلخ، در مورد کمبود آب آشامیدنی به روزنامه 8صبح میگوید: «مه بهعنوان یک باشنده همی شهر، خیلی نگران استم. بعضی وقتها فکر میکنم که نسل بعد از ما با مشکل آب چه خواهد کرد. خودم از ولسوالی دولتآباد استم، همی چند روز پیش رفتم سر زمین و یکی از قوما را دیدم. ده فاصله 10 یا 15 متر دو حلقه چاه کنده شده. از همی چاهها، زمینهای خوده آبیاری میکنن. مه پرسان کدم که چرا ده یک جای دو چاه کندی، گفت اگر همی کاره نکنیم، زمینها خشک میمانه.»
باشندهگان مزارشریف میگویند که در جریان سالهای گذشته میلیونها دالر در بخش آبرسانی به مصرف رسیده است، اما تاکنون سیستم آبرسانی درست برای شهروندان وجود ندارد.
پروژه آبرسانی تختهپل، یکی از پروژههای بزرگ و مهم در ولایت بلخ است که قرار بود با تکمیل شدن آن، بخش بزرگی از باشندهگان شهر مزارشریف به آب آشامیدنی صحی دسترسی پیدا کنند؛ اما با وجود مصرف پولهای هنگفت، نیمهکاره مانده است. هرچند مسوولان اداره آبرسانی طالبان در ولایت بلخ به رسانهها از جریان کار پروژه آبرسانی تختهپل خبر دادهاند، اما هیچ نشانهای از کار بالای این پروژه به چشم نمیخورد.
رییس اداره آبرسانی طالبان در یک مصاحبه با رسانهها، از عدم پرداخت صرفیه آب از سوی مشترکان انتقاد کرده و گفته است که بیش از 200 میلیون افغانی بدهکاری وجود دارد که از سوی مشترکان پرداخت نشده است و با پرداخت این مبلغ، اداره زیر مدیریت او میتواند شماری از پروژههای آبرسانی را در شهر مزارشریف راهاندازی کند.
نزدیک به دو میلیون تن در ولایت بلخ زندهگی میکنند که از این میان اداره آبرسانی در این ولایت تنها در حدود 20 هزار مشترک دارد. این مشترکان نیز بهگونه وقفهای از خدمات آبرسانی بهره میگیرند.